Με τον όρο Αιμοκάθαρση εννοούμε την θεραπεία που πραγματοποιείται για την απομάκρυνση τοξινών και διαφόρων υγρών που παραμένουν στο αίμα και δεν απομακρύνονται φυσιολογικά λόγω νεφρικής ανεπάρκειας. Μερικά από τα συμπτώματα που προκαλούνται λόγω αυτής της κατακράτησης είναι:

• Απώλεια βάρους
• Ναυτία και Εμετοί
• Δύσπνοια
• Αίσθημα κόπωσης
• Κράμπες στα πόδια

Με την διαδικασία της Αιμοκάθαρσης φιλτράρεται το αίμα του ασθενή σε εξωτερικό περιβάλλον (Φίλτρο) μέσα από το οποίο καθαρίζεται και επιστρέφει στο σώμα. Απαιτείται αρμονική συνεργασία μεταξύ αιμοκαθαιρόμενου, νοσηλευτή και μηχανημάτων για ένα ασφαλές αποτέλεσμα. Εξίσου σημαντική όμως είναι και η δόση της κάθαρσης, η οποία ορίζεται διαφορετικά για κάθε ασθενή σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες και χαρακτηριστικά του αιμοκαθαιρόμενου. Το εξειδικευμένο προσωπικό της κλινικής ορίζει την σωστή δοσολογία αιμοκάθαρσης του κάθε ασθενή, καθορίζοντας έτσι και τον αντίστοιχο τύπο και μέγεθος του φίλτρου, την ταχύτητα ροής του αίματος και του διαλύματος, καθώς επίσης και τον αναγκαίο αριθμό συνεδριών που χρειάζεται ο κάθε ασθενής για την σωστή αντιμετώπιση της νόσου.

Υπάρχουν 3 διαφορετικοί τρόποι αιμοκάθαρσης που χρησιμοποιούνται:

• Η συμβατική αιμοκάθαρση, είναι μια χρόνια αιμοδιύλιση που γίνεται συνήθως 3 φορές την εβδομάδα και διαρκεί περίπου 3 με 4 ώρες την φορά. Η ροή του αίματος που καθαρίζεται από το φίλτρο είναι 200-400ml/λεπτό.
• Η καθημερινή αιμοκάθαρση πραγματοποιείται από τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι με περισσότερες επαναλήψεις αλλά λιγότερη διάρκεια. Συνήθως γίνεται 6 φορές την εβδομάδα με διάρκεια 2 ώρες ανά θεραπεία.
• Η νυχτερινή αιμοκάθαρση πραγματοποιείται και αυτή στην οικία του ασθενή, με την διαφορά ότι γίνεται κατά την διάρκεια του βραδινού ύπνου. Για τον λόγο αυτό συνήθως απαιτούνται 6 θεραπείες ανά εβδομάδα με διάρκεια 6-10 ώρες.

Για να υπάρξει πρόσβαση στην κυκλοφορία του αίματος απαιτείται Αγγειακή Προσπέλαση, η οποία μπορεί να γίνει με 3 διαφορετικούς τρόπους:

• Η πρώτη επιλογή είναι η τοποθέτηση ενός μαλακού σωλήνα σε μια μεγάλη φλέβα του σώματος μας (συνήθως στην περιοχή του λαιμού, σφαγίτιδα ή υποκλείδιο), το οποίο ονομάζεται καθετήρας.
• Εναλλακτικά, η τοποθέτηση ενός σωλήνα για την ένωση αρτηρίας-φλέβας στο χέρι ή στο πόδι, γνωστό και ως μόσχευμα.
• Τέλος, η ένωση Φίστουλα (Fistula) μεταξύ αρτηρίας-φλέβας στο πόδι ή στο χέρι (συνήθως στον αγκώνα, στον καρπό ή στο βραχίονα). Στην συγκεκριμένη μέθοδο, οι περισσότεροι ασθενείς θα χρειαστεί να κάνουν πάνω από μια φορά την ένωση φίστουλα λόγω φλεγμονής ή θρόμβωσης της προηγούμενης.

Σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, είναι πολύ σημαντική η υγιεινή και η φροντίδα του σημείου της αγγειακής προσπέλασης για την αποφυγή λοιμώξεων.

Γενικότερα, για την σωστή διαδικασία της Αιμοκάθαρσης θα πρέπει να τηρούνται τα εξής:

• Να εκτελούνται όλες οι διαδικασίες από εξειδικευμένο Ιατρικό και Νοσηλευτικό προσωπικό
• Να χρησιμοποιούνται ειδικές βελόνες φλεβοκέντησης και σωλήνες που συνδέουν τις βελόνες με το φίλτρο
• Να τηρείται η απαραίτητη υψηλή ροή αίματος από και προς τον ασθενή
• Να χρησιμοποιείται το κατάλληλο φίλτρο ανάλογα με την απαιτούμενη δοσολογία αιμοκάθαρσης
• Να καθαρίζεται σωστά το νερό που χρησιμοποιείται για την δημιουργία του διαλύματος που καθαρίζει το αίμα πριν αυτό εισέλθει πίσω στον ασθενή
• Να χορηγείται Ηπαρίνη για την αποφυγή πιθανής πήξης του αίματος όταν αυτό βρίσκεται εκτός του σώματος του ασθενή.
• Να μετριέται τακτικά το βάρος του ασθενή με ακρίβεια, πριν αλλά και μετά την διαδικασία της Αιμοκάθαρσης (ξηρό βάρος)